Roken-mag.nl

(Nog) geen rookverbod op terras

Clean Air Nederland (een organisatie die streeft naar een rookvrije publieke ruimte en een samenleving waarin niemand hinder heeft van tabaksrook) wil dat rookruimtes in de horeca en andere openbare ruimtes worden afgeschaft.

Om dat kracht bij te zetten diende 23 juni jl. een rechtszaak tegen de Nederlandse Staat. En Clean Air Nederland gaat verder: „wij willen volledig af van het roken bij mensen in de buurt, of dat nu in openbare gebouwen, pretparken of voetbalstadions is”, liet voorzitter Tom Voeten recent nog horen.

De overheid vindt dat er niks mis is met de uitzondering van rookruimtes op het rookverbod, die Clean Air Nederland via de rechter van tafel wil krijgen. Rokers en niet-rokers zijn gewend aan de ontstane situatie na invoering van het rookverbod waarbij, juist dankzij de rookruimtes, rekening met elkaar wordt gehouden.

De rechter, die 14 september uitspraak doet, moet zich buigen over de vraag of rookruimtes in strijd zijn met het verdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie voor het bestrijden van tabaksgebruik. Nederland heeft dit verdrag ook getekend en heeft zich daarmee verplicht alle inwoners van het land te beschermen tegen tabaksrook.

Terrassen komen ook aan de beurt

De rookruimte vormt één van de stappen op weg naar een rookvrije samenleving. En dat betekent volgens Clean Air Nederland ook dat de terrassen aan de beurt komen. „Zolang er sprake is van overlast treden wij op waar en hoe we kunnen.”

In Amerika, toch vaak de voorloper van dingen die Europa te wachten staat, is inmiddels een rookverbod ingevoerd op de stoep voor openbare gebouwen. Maar in Nederland lijkt het nog te vroeg om het rookverbod in de horeca uit te breiden naar terrassen. Veel partijen, waaronder de overheid, zijn hier vooralsnog tegen. Zou dat wellicht iets te maken hebben met de paar miljard euro aan accijnzen die jaarlijks de schatkist invloeien? Regeringspartij VVD zegt in een reactie dat het een te grote belasting voor ondernemers zou zijn, waar wel een kern van waarheid inzit. Veel ondernemers klagen over teruglopende inkomsten sinds het rookverbod een aantal jaren geleden is ingegaan.

Koninklijke Horeca Nederland (KHN) is tegen een rookvrij terras

Hert zal niemand verbazen dat KHN tegen het rookvrije terras is. KHN zegt in een reactie voor een gastvrije horeca te zijn, waar ook rokers welkom zijn op de terrassen. „Het is ten slotte nog maar een van de weinige locaties waar gasten nog wel kunnen roken”. En dat klopt. Roken is in de hele horeca verboden, behalve in privéruimtes, rookruimtes en op terrassen. Dat is allemaal vastgelegd in het Besluit Rookverbod, dat onder de Tabakswet valt. Overigens zijn er vaak wat onduidelijkheden over de huidige stand van zaken bij roken op een terras. Mag het nu wel of niet bij een overdekt terras bijvoorbeeld?

Het roken op een buitenterras is ook onder een luifel of grote parasol mogelijk, mits het terras altijd minimaal één zijde volledig open heeft staan. Of dat nu de bovenkant of de zijkant is maakt hierbij niets uit. Het terras mag hierbij op geen enkele manier rookoverlast geven bínnen de horecagelegenheid (inkomende rook bijvoorbeeld). Als laatste is het nog van belang om te weten dat elke vorm van een vaste aanbouw níet als terras wordt aangemerkt en dus ook rookvrij moet blijven.

Meer dan de helft van de Nederlanders wil een rookvrij terras

Uit een enquête is gebleken dat iets minder dan 60% van de Nederlanders voor een rookvrij terras stemt. Als belangrijkste reden wordt de voor de hand liggende reden van stank- en rookoverlast gegeven.

Het merendeel van de ondervraagden ziet ‘niet-roken’ als de huidige norm en is van mening dat rokers zich maar moeten schikken en aanpassen aan niet-rokers.

Opvallend genoeg bleek uit de enquête dat bijna 20% van de rokers zélf voorstander is van een rookvrij terras. Bijna driekwart van de ondervraagden verwacht dat op termijn roken daadwerkelijk verboden gaat worden op terrassen, in parken en op stranden.

Wanneer wordt besloten dat je in je eigen auto zelfs geen sigaret meer mag opsteken?

 

Rook jij tijdens het werk?

Rokers en niet-rokers hebben op de werkvloer vaak onderlinge irritatie. Niet-rokers klagen steen en been en vragen zich af waarom rokers zo vaak van hun plek af mogen om binnen in het rookhok of buiten een sigaret op te steken, terwijl niet-rokers maar ‘doorbuffelen‘. Maar rokers brengen daar als verweer tegen dat het om de kwaliteit van het geleverd werk gaat en niet om de kwantiteit. Sommige rokers claimen dat roken het concentratievermogen verhoogt en ook de , hersenefficiëntie, werksnelheid, geheugen en nauwkeurigheid verbetert. Wetenschappelijk bewezen is dit niet, maar vele rokers beargumenteren dat in minder effectieve tijd achter het bureau er meer gedaan wordt. Maar hoe zit het nu precies met de rookregels op de werkvloer?

Tabakswet

Sinds de invoering van de Tabakswet in januari 2004 heeft iedereen in Nederland recht op een rookvrije werkplek. De Tabakswet verplicht alle werkgevers om maatregelen te nemen die ervoor zorgen dat werknemers hun werk kunnen doen zonder dat ze worden gehinderd door rook van sigaretten, pijp, sigaar of welk tabaksproduct dan ook.

Sinds juli 2008 geldt dit ook voor werknemers in de horeca, sport, kunst en cultuur. De uitzondering die tot die tijd gold voor deze sectoren werd daarmee opgeheven. Ook in bedrijfsauto’s geldt een algeheel rookverbod.

Sinds oktober 2014 is er weer een uitbreiding van de Tabakswet doorgevoerd: kleine horecabedrijven zonder personeel moeten sinds die tijd ook volledig rookvrij zijn. De uitzonderingsregeling die tot die tijd gold voor kleine horecabedrijven is daarmee ook opgeheven.

Speciale rookruimtes

Veel bedrijven hebben sinds de invoering van de Tabakswet een rookvrije ruimte ingericht. Dit is een vorm van schappelijkheid naar de rokers toe, want in tegenstelling tot wat veel mensen nog denken, is een werkgever niet verplicht om een (binnen)rookruimte te hebben. Meer en meer bedrijven zijn gestopt met rookruimtes omdat de ventilatie en het rookafvoersysteem toch vaak te wensen over liet en niet-rokers klaagden over ‘stankoverlast’ (de tijd van ‘Roken, we komen er samen wel uit‘ is reeds lang verstreken!).

Hoe zit het met e-sigaretten?

In de Tabakswet staat precies vermeld wat er onder tabaksproducten wordt verstaan, maar het is simpel gezegds zo dat het producten betreft waar tabak in zit. Een e-sigaret bevat geen tabak en dus vallen e-sigaretten niet onder de Tabakswet. Op grond van die Tabakswet kunnen e-sgaretten dus niet verboden worden op de werkplek. Maar, e-sigarettenrokers, opgelet:

Werkgevers hebben andere mogelijkheden dan alleen de Tabakswet om e-sigaretten te verbieden, zij hebben namelijk het zogenaamde instructierecht. Dit betekent dat werkgevers, binnen de grenzen van het toelaatbare, het recht hebben om werknemers te ‘instrueren’ hoe zij hun werk moeten uitvoeren en wat binnen de onderneming wel en niet mag. Op basis van dit instructierecht mag een werkgever het roken van een e-sigaret op de werkplek dus wel verbieden. Sterker nog, een werkgever mag op basis van het instructierecht een algeheel rookverbod instellen tijdens werktijd.

Al kan dat niet tijdens pauzes. Als werknemers tijdens een (niet door de werkgever doorbetaalde) pauze een sigaret, sigaar of pijp willen roken, dan kan een werkgever dat niet verbieden. Wat iemand buiten werktijd doet is gelukkig nog steeds aan die persoon zelf. Maar, rokers opgelet maar weer, werkgevers hebben wel zeggenschap over hun bedrijfsterrein. En als een werkgever besluit dat er een algeheel rookverbod op het gehele bedrijfsterrein geldt, dan zullen werknemers zich daar aan moeten houden en buiten het bedrijfsterrein hun rokertje moeten opsteken.

Rokers en niet-rokers hebben natuurlijk wel evenveel recht op pauze

De discussie die bij de intro al ter sprake kwam over het aantal effectieve uren achter de desk tussen rokers en niet-rokers, draagt niet echt bij aan een goede werksfeer. In goed overleg kan een werkgever regels opstellen waarbij bijvoorbeeld een aantal korte pauzes per dag wordt toegestaan voor zowel rokers als niet-rokers. De één rookt dan een sigaret, terwijl de ander een kop thee of koffie neemt. Op die manier houdt een werkgever de onderlinge verhoudingen tussen rokers en niet-rokers op een goed niveau. Daarnaast is gebleken dat een aantal korte pauzes op een dag de arbeidproductiviteit en concentratie verhogen, wat zorgt voor meer inspiratie en betere prestaties.

Regels vastleggen

Om zoveel mogelijk ‘gedoe’ te voorkomen is het verstandig dat werkgevers en bedrijven de regels voor het roken en de pauzes vastleggen. Dat kan bijvoorbeeld door deze in het personeelshandboek te zetten. Zo weten rokers en niet-rokers waar ze aan toe zijn en door de hierboven genoemde korte breaks te bepalen en vast te leggen, wordt naast duidelijkheid óók de interactie ‘van het bureau af’ gestimuleerd tussen de werknemers. Ongeacht of het nu rokers of niet-rokers zijn.

En een goede interactie onder het personeel stimuleert weer goede verstandhoudingen, minder onderlinge stress en komt weer betere prestaties ten goede.